Z wiekiem nasze ciała przechodzą różnorodne zmiany, które mogą znacząco wpływać na stan zdrowia i jakość życia. Szczególnie istotne są utrata masy mięśniowej i gęstości kości, prowadzące do schorzeń takich jak sarkopenia i osteoporoza. Te “ciche zagrożenia” starzenia się zwiększają ryzyko osłabienia, upadków i złamań, negatywnie wpływając na mobilność, samodzielność i ogólną jakość życia.

Zrozumienie tych schorzeń ma kluczowe znaczenie zarówno dla ich zapobiegania, jak i skutecznego zarządzania nimi. W tym wpisie na blogu przyjrzymy się bliżej sarkopenii i osteoporozie, ich wzajemnym powiązaniom oraz możliwościom wykrywania ich za pomocą technologii analizy impedancji bioelektrycznej (BIA).

Czym jest sarkopenia?

Sarkopenia to związana z wiekiem utrata masy, siły i funkcji mięśni, która może rozpoczynać się już po 30. roku życia, stopniowo postępując i wpływając na codzienną aktywność. Często prowadzi do ograniczenia aktywności fizycznej, problemów z mobilnością i zwiększonego ryzyka upadków.

Objawy sarkopenii mogą obejmować:

• Zmniejszenie siły mięśni
• Szybsze zmęczenie podczas wykonywania codziennych czynności
• Problemy z równowagą i koordynacją

Co to jest osteoporoza?

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) osteoporoza to ogólnoustrojowe zaburzenie szkieletu, charakteryzujące się niską masą kostną oraz pogorszeniem mikroarchitektury tkanki kostnej. Prowadzi to do zwiększonej kruchości kości i wyższego ryzyka złamań.

Osteoporoza często nazywana jest “cichą chorobą“, ponieważ może rozwijać się bez widocznych objawów aż do momentu złamania. Typowe wskaźniki osteoporozy obejmują:

• Złamania po niewielkich urazach lub upadkach
• Stopniową utratę wzrostu
• Zmiany w postawie, takie jak zaokrąglone plecy

Związek między sarkopenią a osteoporozą

Sarkopenia może przyczyniać się do rozwoju osteoporozy przez mechanizm zwany obciążeniem mechanicznym, czyli działaniem sił fizycznych na kości i mięśnie pod wpływem ciężaru, ruchu lub oporu. Przykładem jest podnoszenie hantli czy noszenie zakupów – mięśnie ciągną wtedy za kości, wywierając obciążenie mechaniczne. Ten ruch sygnalizuje kościom potrzebę adaptacji i wzmocnienia. W odpowiedzi, kości przechodzą proces przebudowy, polegający na tworzeniu nowej tkanki kostnej oraz usuwaniu starej lub uszkodzonej, co wspiera ich wytrzymałość i zdrowie.

Jednak w przypadku sarkopenii, gdy funkcja mięśni słabnie, siła wywierana na kości również się zmniejsza. Zredukowane obciążenie mechaniczne oznacza, że kości otrzymują mniej stymulacji potrzebnej do utrzymania lub budowania swojej wytrzymałości. Z czasem, bez tej kluczowej stymulacji, dochodzi do zwiększonej utraty masy kostnej, co sprzyja rozwojowi osteoporozy.

Jak wykryć sarkopenię i osteoporozę za pomocą InBody?

Wczesne wykrywanie i monitorowanie stanu mięśni oraz kości są kluczowe dla diagnozy i leczenia sarkopenii oraz osteoporozy. Analizator składu ciała InBody oraz dynamometr siły chwytu InGrip dostarczają wartościowych wskaźników, które wspierają kompleksowe badania przesiewowe pod kątem tych schorzeń.

InBody precyzyjnie mierzy masę mięśniową i skład ciała, pomagając ocenić ryzyko sarkopenii, natomiast InGrip umożliwia pomiar siły chwytu, co stanowi istotny wskaźnik ogólnej siły mięśniowej. Połączenie tych danych pozwala na trafniejszą ocenę stanu zdrowia mięśni i kości oraz szybkie wdrożenie działań profilaktycznych.

1. Masa mięśni szkieletowych (SMM): SMM oznacza całkowitą masę mięśni szkieletowych w organizmie. Regularne monitorowanie SMM jest kluczowe dla wykrywania zmian masy mięśniowej na przestrzeni czasu, co umożliwia wczesną interwencję w przypadku zaobserwowania spadków. W szczególności zmniejszenie SMM może sygnalizować początek sarkopenii.
2. Wskaźnik masy mięśni szkieletowych (SMI): SMI mierzy ilość mięśni szkieletowych w odniesieniu do wzrostu, zapewniając standaryzowaną ocenę, która pomaga określić ryzyko sarkopenii. Porównując masę mięśniową danej osoby z oczekiwanymi wartościami opartymi na jej wzroście, specjaliści mogą wykryć wczesne oznaki utraty mięśni. Niski SMI wskazuje na potencjalne ryzyko sarkopenii, co wymaga dalszej oceny i interwencji.
3. Segmentalna szczupłość (SLA): Segmentalna szczupłość dostarcza szczegółowego obrazu rozkładu masy mięśniowej w różnych segmentach ciała (ramiona, nogi, tułów). Analiza ta pomaga wykryć asymetrie w rozkładzie mięśni, co może wskazywać na problemy, takie jak osłabienie mięśni lub brak równowagi. Spadek masy mięśniowej lub nierównomierności wykryte przez SLA mogą sygnalizować ryzyko sarkopenii oraz osteoporozy, gdyż słabsze mięśnie mogą prowadzić do zmniejszenia gęstości kości i większej podatności na złamania.
4. Masa komórek ciała (BCM): BCM jest istotnym wskaźnikiem ryzyka zarówno sarkopenii, jak i osteoporozy. Reprezentuje całkowitą masę wszystkich elementów komórkowych organizmu, w tym tkanki mięśniowej, organów i wody wewnątrzkomórkowej. Spadek BCM zwykle wskazuje na utratę funkcjonalnej masy mięśniowej, co może sygnalizować początek sarkopenii. Ponadto zmniejszenie BCM zaburza proces przebudowy kości, prowadząc do spadku gęstości kostnej i przyczyniając się do rozwoju osteoporozy.
5. Zawartość minerałów w kościach (BMC): BMC mierzy całkowitą ilość minerałów w kościach, dostarczając informacji na temat gęstości kości i ich ogólnego zdrowia. Wyższy BMC oznacza mocniejsze kości, natomiast niższy wynik może wskazywać na zwiększone ryzyko osteoporozy i złamań.Wykorzystując te wskaźniki, specjaliści mogą ocenić indywidualne ryzyko i dostosować strategie interwencji w celu wspierania zdrowia mięśni i kości.
6. Siła chwytu (HGS): Siła chwytu mierzona za pomocą dynamometru InGrip jest prostym, ale skutecznym wskaźnikiem ogólnej siły mięśniowej. Ocena maksymalnej siły, jaką ręka jest w stanie wywrzeć podczas chwytu, odzwierciedla funkcjonalną wydolność mięśni. Niższa siła chwytu jest związana ze zmniejszoną sprawnością fizyczną i zwiększonym ryzykiem sarkopenii.

Wnioski

W miarę starzenia się, zrozumienie wpływu sarkopenii i osteoporozy staje się kluczowe dla zachowania zdrowia i jakości życia. Oba te schorzenia niosą ze sobą istotne ryzyko, ale poprzez regularne badania i wczesne rozpoznanie ich objawów możemy podjąć proaktywne kroki, aby zminimalizować ich skutki. Dbając o świadomość i podejmując działania, dajemy sobie szansę na łagodne starzenie się, zachowując niezależność, mobilność i ogólny dobrostan na długie lata!

Artykuł oryginalny: InBody Asia