Powrót do zdrowia jest marzeniem wielu osób, które borykają się z bolesnymi i nieprzyjemnymi chorobami na przykład takimi jak obrzęki. Tym, co może bardzo mocno wspomóc to leczenie jest skuteczna rehabilitacja, wykonywana przez osoby, które posiadają bogatą wiedzę na temat tego w jaki sposób działać, aby pomóc, zmniejszyć obrzęki, a w konsekwencji ból pacjenta. To właśnie rehabilitacja odgrywa ogromną rolę w terapii i charakteryzuje się naprawdę wysoką skutecznością.
Obrzęki limfatyczne- czym są, dlaczego się pojawiają?
Jak sama nazwa wskazuje, obrzęk limfatyczny ma wiele wspólnego z limfą, która nazywana jest także chłonką i która krąży w naszym organizmie. Obrzęk powodowany jest zastojem limfy, co może być spowodowane jakąś przyczyną niewydolności całego układu limfatycznego. W efekcie zastoju w samej skórze, a także bezpośrednio w tkance podskórnej gromadzi się płyn śródtkankowy. W efekcie taki zastój od razu daje o sobie znać, prowadzi do efektu “napęcznienia skóry” kończyn, mogą pojawić się stany zapalne, zwłóknienia oraz inne, niepokojące zmiany skórne. Warto wiedzieć o tym, że takich zastojów w żadnym wypadku nie powinno się bagatelizować. W skrajnych przypadkach obrzęki limfatyczne mogą prowadzić do tzw. słoniowacizny, a jest to sytuacja, w której kończyny są tak napuchnięte, że swoim wyglądem przypominają skórę słonia. Dodatkowo, obrzęknięta skóra nie pełni już tak dobrze swojej funkcji, na przykład w znacznie mniejszym stopniu umie chronić się przed ukąszeniami owadów.
W jaki sposób zdiagnozować występowanie obrzęków limfatycznych?
Obrzęki limfatyczne przede wszystkim zwracają na siebie uwagę sporą opuchlizną, która może stale się powiększać. W efekcie tego procesu skóra miejscami może ulegać stwardnieniu, mogą pokazać się też nieestetyczne narośle, które swoją formą przypominają średniej wielkości grudki. Skóra staje się lekko pofalowana, mogą pojawić się wybrzuszone miejsca, a także te znacznie bardziej zapadnięte. W efekcie opuchlizny kończyny stają się bardzo ciężkie i można mieć spore trudności z poruszaniem nimi. W przypadku obrzęków nóg można mieć problemy z chodzeniem, gdyż obrzękom może towarzyszyć mocny ból, chociaż nie jest tak we wszystkich przypadkach.
Zdarza się, że choroba może w organizmie nie dawać żadnych objawów. Taka sytuacja może trwać nawet przez kilka lat i jest najczęściej pierwszym stadium choroby. Fazą przejściową jest moment, kiedy zmienia się sama skóra, pojawiają się zrogowacenia, w przypadku kończyn dolnych może pojawić się zażółcenie paznokci. Już na tym etapie powyższe objawy powinny budzić zaniepokojenie. W końcowej fazie pojawiają się duże obrzęki w konsekwencji czego kończyna może w znacznym stopniu ulec zniekształceniu. Najpoważniejszym i najbardziej zaawansowanym stadium tej choroby jest słoniowacizna. Tutaj może pojawić się już martwica, rozległe zmiany zwyrodnieniowe, obrzęki są bardzo rozległe, a w konsekwencji tego mogą pojawiać się liczne powikłania. Częstym powodem słoniowacizny jest infekcja pasożytnicza nicieniami.
Jaka jest przyczyna powstawania obrzęków limfatycznych?
Przede wszystkim warto zauważyć, że przyczyną może być genetyczna skłonność do powstawania takich obrzęków, a konkretniej jakaś wrodzona wada układu limfatycznego. Jednakże obrzęk pierwotny jest przypadłością bardzo rzadko diagnozowaną, a jeśli już to ma to miejsce zazwyczaj do ukończenia 20 roku życia, a najczęściej w okresie dziecięcym. Przypadłość tą częściej diagnozuje się u dziewczynek.
Innym przypadkiem są obrzęki limfatyczne wtórne, które mogą pojawiać się:
- Jako konsekwencja mało aktywnego trybu życia z niewielką ilością aktywności fizycznej.
- Przy przewlekłej niewydolności żylnej.
- Podczas leczenia nowotworów, kiedy to dokonuje się zabiegów chirurgicznych w obrębie węzłów chłonnych.
- W chorobie nowotworowej w sytuacji, kiedy guz zaczyna mocno naciskać na naczynia.
- Jako konsekwencja radioterapii.
- W efekcie różnego rodzaju kontuzji oraz urazów.
- W konsekwencji przebytego stanu zapalnego naczyń chłonnych, na przykład poprzez infekcję wirusową, bakteryjną lub też grzybiczą.
Tak naprawdę niezależnie od przyczyny, w momencie, kiedy zauważone zostaną jakiekolwiek zmiany skórne w obrębie kończyn czy też tworzące się obrzęki – najlepiej od razu zacząć działać, aby móc zatrzymać chorobę. Dzięki leczeniu i rehabilitacji można ustrzec się sytuacji, kiedy ból związany z obrzękami będzie silny, pojawią się problemy z poruszaniem, a same nogi czy też ręce nie będą już wyglądały estetycznie.
Jak zbadać obrzęk limfatyczny?
W przypadku obrzęków limfatycznych, jeszcze zanim jakakolwiek rehabilitacja będzie mogła mieć miejsce, konieczne jest ich zbadanie i szczegółowe określenie. Podczas takiej diagnostyki pierwszym ważnym etapem jest sam wywiad z pacjentem. Podczas takiej rozmowy należy poznać historię chorób pacjenta oraz przebyte choroby, dokładnie poznać dolegliwości, na jakie się uskarża oraz porównać je z wcześniejszymi, być może podobnymi chorobami, które zostały zaleczone. W taki sposób można zdiagnozować przyczynę choroby, a także dokładnie ją poznać w sposób, który umożliwi terapię zaradczą.
Oczywiście, sam wywiad z pacjentem to nie wszystko, gdyż konieczne jest też samo badanie. Polega ono na dokładnych oględzinach miejsca zmienionego chorobowo. Podczas badania klinicznego ocenia się wielkość obrzęku, występowanie zwłóknień i zrogowaceń, ewentualne zabarwienia i ocieplenia fragmentów skóry, a także diagnozuje się ewentualne infekcje o podłożu grzybiczym lub bakteryjnym. Dokonywany jest też pomiar objętości kończyny. Tak naprawdę tylko bardzo rzetelne badanie kliniczne będzie w stanie określi w jakim stadium choroby znajduje się pacjent.
Rozpoznanie występowania obrzęku limfatyczne w bezpośredni sposób wiąże się z pomiarem obwodu chorej kończyny – tutaj najczęściej można dokonać metrycznego porównania obu kończyn – a więc tej chorej oraz tej zdrowej. Przyjmuje się, że różnica ponad 1,5 cm obwodu pozwala na zdiagnozowanie obrzęku limfatycznego.
Dodatkowo, wykonuje się pomiar składu ciała, a w szczególności pomiar zawartości wody w organizmie z podziałem na segmenty, dzięki czemu można zdiagnozować stanu obrzęku limfatycznego, a w późniejszym etapie obserwować efekty leczenia.
Często wykonywane jest także badanie ultrasonograficzne, które pozwala określić w jakim stanie są tkanki skóry. Podczas takiego badania obrzęk od razu jest widoczny jako przestrzeń, która nie poddaje się w momencie dociskania głowicy aparatu. Dodatkowo, badanie USG Dopplera pozwala bardzo precyzyjnie określić lokalizację obrzęku, a także jego wielkość.
Kolejnym ciekawym przykładem sposobu diagnostyki obrzęków limfatycznych jest zbadanie objawu Kaposi- Stemmera, a badanie polega na unoszeniu fałdów skóry i sprawdzaniu, czy jest to możliwe w dowolnym miejscu – jeśli skóry nie da się ująć w palce i unieść to może to wskazywać na występowanie obrzęku limfatycznego. Innymi badaniami, które mogą zostać dodatkowo wykonane jest badanie wychylenia środka ciężkości na specjalnej platformie, a także badanie momentów sił mięśniowych. Natomiast badanie tomograficzne jest wykonywane u pacjentów, u których istnieje podejrzenie związku z chorobą nowotworową.
Jakie są formy leczenia i rehabilitacji obrzęku?
Jeśli diagnoza zostanie już postawiona, następnym etapem jest leczenie obrzęków. Tutaj zastosowanie może mieć drenaż limfatyczny, który pomaga przemieścić obrzęki w inne miejsca. Stosowana jest także terapia uciskowa, która ma na celu doprowadzenie do bardziej efektywnego krążenia limfy w organizmie. W skrajnych przypadkach natomiast jedynym wyjściem jest operacja, która jednak może wiązać się z martwicą skóry. Bardzo często zaleca jest rehabilitacja, a więc takie ćwiczenia, które odpowiednio dobrane mogą pomóc w zmniejszeniu obrzęków oraz poprawie krążenia limfy w naczyniach. To, w jaki sposób będzie wyglądała terapia zależy od przeprowadzonej diagnostyki oraz zaleceń lekarza prowadzącego.
Rehabilitacja powinna być przeprowadzana pod okiem osoby, która specjalizuje się w terapii obrzęków limfatycznych, posiada specjalistyczną wiedzę i doświadczenie. To ważne, gdyż zbyt intensywne lub źle dobrane ćwiczenia mogą nie tylko nie dać efektu co nawet pogorszyć stan pacjenta. Odpowiednia rehabilitacja powinna zakładać częste ćwiczenia, ale nie powinny one charakteryzować się zbyt dużą intensywnością, szczególnie podczas pierwszych spotkań.
Wśród proponowanych ćwiczeń na pewno mogą znaleźć się ćwiczenia oddechowe, a także ćwiczenia, które ogólnie mają usprawnić kondycję organizmu. Dobre efekty daje też naprzemienne unoszenie kończyn w górę. Popularną formą rehabilitacji jest też kompresoterapia, która nazywa jest także masażem uciskowym lub też bandażowaniem. Do tego celu można wykorzystać różnego rodzaju produkty powodujące ucisk kończyn – rajstopy, opaski bądź też podkolanówki.
Przyjmuje się, że to co w dużej mierze sprzyja pojawianiu się obrzęków to zastoje i bezruch. Dlatego też podczas rehabilitacji, kiedy nie wykonujemy ćwiczeń można zastosować masaż manualny. Pozwala on na pobudzenie całego układu krwionośnego, pomaga polepszyć przepływ limfy i tak naprawdę jest uważany za jeden z najskuteczniejszych sposobów na walkę z obrzękami. Podczas rehabilitacji może też zostać nam zaproponowany masaż wibracyjny, który jest wykonywany za pomocą określonych przyrządów, masaż pneumatyczny, masaż wirowy lub też elektrostymulacja zdrowych mięśni.
Podczas rehabilitacji warto także zatroszczyć się w sposób specjalny o swoją skórę. Pojawienie się obrzęków, a następnie uciskanie skóry, masaże i ćwiczenia fizyczne mogą mocno ją nadwyrężyć, warto więc dodatkowo stosować preparaty, które pozwolą na jej odbudowę.
Sprawdzanie efektów rehabilitacji
Dzięki zastosowanej rehabilitacji przede wszystkim można zmniejszyć widoczne obrzęki, a nawet całkowicie się ich pozbyć. Wiele zabiegów proponowanych w ramach rehabilitacji ma też działanie relaksujące. Warto też zauważyć, że szereg zaproponowanych ćwiczeń i metod radzenia sobie z obrzękami można później profilaktycznie stosować podczas ćwiczeń w domu. Dzięki rehabilitacji można też poprawić swoją kondycję oraz sprawność ruchową. Z pewnością więc rehabilitacja jest doskonałym pomysłem na to, aby leczyć obrzęki, ale i ogólnie poprawić kondycję swojego organizmu.
Polecamy!
