Kilka dni temu wszedłeś na wagę łazienkową i jesteś zachwycony widząc, że twoja „waga” czyli masa ciała spadła. Znajomi zaczęli zauważać, że wyglądasz sportowo i szczupło.
Włożony wysiłek przez ostatnie sześć miesięcy w końcu przyniosły widoczne rezultaty. Zarówno cotygodniowy plan posiłków jak i sesje treningowe 3x w tygodniu, wreszcie się opłaciły! Co prawda pierwsze efekty były już widoczne po pierwszych 3 miesiącach, ale nadal nie były to spektakularne zmiany.
Ale w tym tygodniu ponownie wchodzisz na wagę, a bezlitosne liczby są wyższe niż poprzednio. Sprawdzasz swoje BMI i przekonujesz się że wzrosło! Do tego dochodzi rozdęty brzuch. Denerwujesz się i zaczynasz się zastanawiać, co się dzieje.
Brzmi znajomo?
Niezależnie, czy jesteś zawodowym sportowcem trenującym do następnego sezonu, czy też nowicjuszem, który po prostu chce być zdrowy i wysportowany, dogłębna analiza twojego ciała ma kluczowe znaczenie w śledzeniu postępów i utrzymaniu twoich celów.
Oczywiście, nic nie przebije pracy z profesjonalistami w zakresie zdrowia i fitness, aby pomóc osiągnąć upragnione cele składu ciała. Jednak analiza składu ciała i zrozumienie składających się na nią zmiennych, ma również swoje zalety.
Po pierwsze, może Ci pomóc, stać się bardziej obiektywnym (nie ma potrzeby zamartwiania się, gdy twoja masa ciała się waha!) w utrzymywaniu odpowiedniego składu ciała, ponieważ wiesz dokładnie, gdzie znajdujesz się w szerszej perspektywie. Krótko mówiąc, możesz uzyskać lepszy obraz dzięki dokładnej znajomości komponentów, które tworzą skład Twojego ciała.
Po drugie, zyskasz bardziej szczegółowy, dokładny obraz, dzięki któremu będziesz w stanie porównać co działa, a co nie. W rezultacie będziesz dokładnie wiedzieć, jakie konkretne kroki lub działania można podjąć w celu osiągnięcia celu, czy to w uzyskaniu większej masy mięśniowej, redukcji masy tkanki tłuszczowej, czy obydwu równocześnie.
W tym artykule przyjrzymy się bliżej jednemu z najcenniejszych wyników w arkuszu wyników InBody – Analizie Segmentalnej.
Czym jest analiza segmentalna?
Analiza składu ciała jest metodą opisującą, z czego składa się ciało, w tym tkanki tłuszczowej, mięśni, białka, substancji mineralnych i wody w organizmie. W konwencjonalnych analizatorach składu ciała BIA całe ciało analizowane jest jako tylko jedna sekcja lub cylinder. Ta jednocylindrowa metoda daje w rezultacie tylko jedną wartość impedancji, która jest wykorzystywana do dalszego określania składu ciała użytkownika. Ponieważ jednak każda część ciała ma różne objętości, metoda jedno-cylindrowa powoduje duże odchylenia w wynikach.
Dla porównania technologia InBody dzieli ciało badanego na pięć segmentów (cylindrów): 2 kończyny górne, 2 kończyny dolne oraz tułów. Pomiar każdego z segmentów niezależnie, umożliwia uzyskanie precyzyjnych wyników, szczególnie jeśli weźmiemy pod uwagę, że każdy z segmentów ma zupełnie inną wielkość i jest ogromna różnica między tułowiem, a na przykład kończyna górną. Ponadto trzeba pamiętać, że tułów oprócz mięśni zawiera szereg narządów wewnętrznych. Możemy również obserwować duże zróżnicowanie składu ciała i każdy z segmentów może być inaczej rozwinięty. Niezwykle ważnym aspektem jest możliwość wykonania precyzyjnej analizy każdego z segmentów.
.
Na zdjęciu: Fragment arkusza wyników InBody770
W arkuszu wyników InBody, w każdym z segmentów górny wykres pokazuje segmentalną szczupłość (soft lean mass) wyrażoną w kilogramach (kg) na którą składają się ogólna zawartość wody, białko oraz substancje mineralne bezkostne. Natomiast poniżej segmentalna szczupłość pokazana jest w odniesieniu do masy ciała i norm WHO dla podanego przed badaniem wzrostu, wieku i płci.
Górny wykres może również służyć do porównywania segmentów. Nierówny rozkład masy między prawą a lewą kończyną dolną czy górną może być oznaką przetrenowania, aktualnych kontuzji lub odniesionych w przeszłości wypadków czy urazów, które nie były zakończone etapem rehabilitacji czynnościowej. Wyniki arkusza pokazujące symetrie lub asymetrię między kończynami są niezwykle przydatne w pracy trenerów podczas przygotowania sportowego w wielu dyscyplinach sportu, trenerów fitness czy fizjoterapeutów.
Cyfra pokazana przy dolnym wykresie wyrażona w procentach (%) to odniesienie do masy beztłuszczowej w omawianym segmencie, w porównaniu do całkowitej masy ciała. Pokazuje, czy wartość segmentalnej szczupłej masy ciała w każdym z segmentów jest proporcjonalna do całkowitej masy ciała, przy czym wynik wynoszący 100% jest prawidłowy.
Warto podkreślić, że segmentalna szczupłość, nie odnosi się do tego, ile “mięśni” (masa mięśni szkieletowych) znajduje się w każdym z segmentów. Biorąc pod uwagę, że pracujemy nad zwiększeniem masy mięśni szkieletowych, to jednak nie zawsze zostaną odzwierciedlone na wykresie segmentalnej szczupłości, głownie ze względu na to, że pomiar uwzględnia również zawartość wody w każdym z segmentów. Dzięki temu segmentalna analiza jest przydatna nie tylko do śledzenia zmian w strukturze mięśniowej, ale także do obserwacji schorzeń i chorób, które zostaną omówione poniżej.
Jeśli chciałbyś się więcej dowiedzieć zapraszamy do przeczytania artykułu opisującego szerzej szczupłą masę ciała a masę mięśniową.
Z perspektywy czasu segmentalny rozkład może wskazywać, uzyskany efekt – utrzymanie takiego samego poziomu, zwiększenie lub redukcję masy mięśniowej i częściową redukcję lub jej brak w przypadku tkanki tłuszczowej. Skomplikowanym procesem jest segmentalna redukcja tkanki tłuszczowej lub zwiększanie masy mięśniowej w konkretnym segmencie, ale jest to możliwe przy precyzyjnym i prawidłowo dobranym programie treningowym z doborem odpowiednich ćwiczeń angażujących poszczególne grupy mięśniowe. Segmentalna analiza ułatwia nam dobór odpowiednich ćwiczeń a także metod treningowych.
Jak działa analiza segmentalna: zrozumienie technologii
Pozycja badawcza na analizatorze InBody 770
Aby zrozumieć, w jaki sposób mierzona jest analiza segmentalna, wróćmy najpierw do podstaw testowania składu ciała.
Istnieje kilka sposobów śledzenia i monitorowania budowy ciała. Niektóre są szybkie do wykonania, inne wymagają dużego nakładu pracy. Wyniki mogą się również różnić, od najbardziej podstawowych po najbardziej skomplikowane. Obecnie w testach składu ciała najczęściej stosuje się następujące metody:
- Fałdomierz
- Ważenie hydrostatyczne (oparte na prawie Archimedesa)
- Absorpcjometria promieniowania rentgenowskiego (DEXA)
- Analizę bioimpedncji elektrycznej (BIA)
Więcej informacji można uzyskać w artykule dotyczącym metod pomiarowych składu ciała.
Analiza segmentalna możliwa jest przy użyciu metod DEXA i BIA. Urządzenia BIA mają szeroki zakres jakości, techniki i dokładności badania. Należy pamiętać, że nie wszystkie urządzenia BIA będą mierzyć impedancję w całym organizmie. Na przykład istnieją urządzenia przenośne, które mierzą tylko impedancję ramienia i szacują wyniki dla dolnej części ciała. Istnieją także domowe wagi łazienkowe, które wykorzystują BIA do bezpośredniego pomiaru impedancji w dolnej części ciała, ale mogą jedynie dokonywać oszacowań dla górnej części ciała.
Nowoczesne, medyczne urządzenia BIA, które wykonują analizę segmentową, postrzegają ludzki organizm jako pięć “cylindrów” lub segmentów i dzięki takim analizatorom przeprowadza się segmentalny pomiar każdego z segmentów.
Bezpośrednia segmentalna wieloczęstotliwościowa analiza impedancji bioelektrycznej (DSM-BIA)
Technologia sygnowana przez InBody to Direct Segmental Multi-frequency Bioelectrical Impedance Analysis (DSM-BIA), która oddzielnie mierzy impedancję każdego z ramion, nóg i tułowia.
Chociaż dokładny pomiar impedancji każdego cylindra ma kluczowe znaczenie dla wiarygodnych wyników, najważniejszym pomiarem jest impedancja tułowia. Dlaczego tułowia?
Tułów zawiera niezbędne narządy wewnętrzne, a ich metaboliczne właściwości różnią się od innych części ciała. Również największa ilość mięśni ulokowana jest w naszym tułowiu. Pod względem impedancji ważny jest dokładny i bezpośredni pomiar tułowia, ponieważ wartości oporu w tułowiu są znacznie niższe niż w kończynach górnych i dolnych. Oznacza to, że margines błędu dla pomiarów tułowia musi być kontrolowany w jak największym stopniu. DSM-BIA pomaga zmniejszyć ten margines błędu, powodując użytkownikom otrzymanie dokładnych i wiarygodnych wyników.
W jakim stopniu jest to dokładne?
Jeśli interesuje Cię dokładność DSM-BIA, to w porównaniu do DEXA (uważanego za złoty standard w analizie składu ciała) holenderskie badanie obejmujące dorosłych w średnim wieku dostarczy Ci tej odpowiedzi.
Naukowcy badali dokładność (DSM-BIA) w ocenie różnych parametrów składu ciała u swoich pacjentów podczas stosowania DEXA jako wzorca odniesienia.
Na podstawie badań stwierdzono, że: DSM-BIA jest słusznym narzędziem do oceny całego ciała oraz poszczególnych segmentów składu ciała w ogólnej populacji w średnim wieku, w szczególności do ilościowej oceny masy beztłuszczowej.
I chociaż wciąż porównujemy DSM-BIA i DEXA, warto również zauważyć, że DSM-BIA okazała się szybką, nieinwazyjną alternatywą dla DEXA w ocenie Segmentalnej Szczupłej Tkanki Miękkiej (LST) u kobiet-sportowców.
W innych badaniach przeprowadzonych na otyłych dzieciach wykazano, że analiza segmentalna może pomóc w określeniu prawidłowych wytycznych z zakresu ćwiczeń wspomagających redukcję masy ciała i zapobieganiu związanych z otyłością chorób, w tym otyłości, cukrzycy typu 2 oraz chorób sercowo-naczyniowych.
Natomiast w innym artykule można znaleźć więcej informacji dotyczących zawartości wody w organizmie w w odniesieniu do składu ciała.
Kto skorzysta najbardziej z segmentalnej analizy składu ciała?
Analiza segmentów ciała jest szczególnie przydatna dla każdego, kto chce wykonywać pomiary w celu śledzenia postępów i zmian w składzie ciała. Może to okazać się niezwykle korzystne dla następujących grup:
-
Grupy sportowców lub pacjentów, którzy przechodzą przez proces rehabilitacji, w szczególności przy terapii jednej z kończyn po przebytych urazach.
Czy wiesz, że Instytut Rehabilitacji Nowotworów Uniwersytetu Północnej Kolorado (UNNCRI) doświadczył ogromnego postępu w sesjach rehabilitacji pacjentów po użyciu DSM-BIA?
Korzystając z Segmentalnej Szczupłej Analizy InBody i innych wyników składu ciała, specjaliści z UNCCRI byli w stanie przepisać bardziej szczegółowe terapie i bardziej precyzyjne ćwiczenia dla pacjentów.
Innym wartym odnotowania przypadkiem wykorzystania analizy segmentalnej pod kątem rehabilitacji jest podejście Restoration Healthcare, pomagające sportowcom w powrocie do zdrowia po powtarzających się problemach z urazami. Działania w tym ośrodku oparte są na analizie segmentalnej, w celu odkrycia pewnych wskazówek, by dowiedzieć się dlaczego miał miejsce uraz i wdrożyć dostosowany program dla swoich pacjentów.
-
Sportowcy, którzy chcą ocenić konkretny wpływ ich treningu.
Na przykład grupa Cirque du Soleil używa analizy segmentowej w identyfikowaniu asymetrii między swoimi członkami i opracowywaniu programów treningowych pomagających rozwiązać te nierówności. Pomiary DSM-BIA z użyciem InBody pomagają także kontuzjowanym artystom w szybkiej regeneracji sił i odbudowie masy mięśniowej, poprzez monitorowanie określonych zmian w trakcie reintegracji.
-
Osoby dorosłe z siedzącym trybem pracy, chcące monitorować i śledzić swoje zmiany związane z dietą i wysiłkiem fizycznym.
Nierówności pomiędzy górną a dolną częścią ciała są coraz powszechniej występujące u osób prowadzących siedzący tryb pracy. Często spotykana jest asymetria gdzie górna część ciała jest rozwinięta prawidłowo, a dolna część ciała zaniedbana z występującym nadmiarem tkanki tłuszczowej.
Ten niezrównoważony rozkład masy może zwiększyć ryzyko urazów i wpływać w przyszłości na deficyt mobilności.
-
Osoby “Skinny Fat” (szczupłe otyło), które chcą poprawić swój skład ciała.
Znana również jako otyłość sarkopeniczna, która jest zaburzeniem, w którym występuje zwiększona masa tłuszczowa powyżej prawidłowej normy oraz niedostateczna masa mięśniowa. U takich osób niedobór masy mięśniowej i nadmiar masy tłuszczowej powodują rezultat odpowiedniej ogólnej masy ciała. W przedstawionym poniżej przykładzie można zaobserwować prawidłowe BMI, procentową zawartość tkanki tłuszczowej wyraźnie powyżej normy wynoszącą 35% (przedstawiony wynik kobiety – norma 18-28%) a także rozkład beztłuszczowej masy ciała (kończyny górne, dolne i tułów) z niedoborami w każdym z segmentów.
Na zdjęciu: fragment arkusza wyników InBody570
-
Ocena ryzyka dla osób w podeszłym wieku
Osoby w podeszłym wieku są szczególnie narażone na brak wystarczająco rozwiniętej masy mięśniowej. Z uwagi na fizjologiczną tendencję do ubytku mięśni z powodu zmniejszonej aktywności fizycznej, zachodzi ryzyko sarkopenii. U osób starszych wpływa to na zdolność wykonywania codziennych czynności i zwiększa ryzyko upadków oraz urazów. W czasopiśmie Geriatria można zapoznać się z artykułem dotyczącym wykorzystania metody DSM-BIA w ocenie składu ciała osób starszych – czytaj artykuł
-
Pacjenci ze schorzeniami przewlekłymi.
Analiza segmentowa dostarcza również nieocenionych informacji, które pracownicy służby zdrowia mogą wykorzystać, aby pomóc pacjentom cierpiącym na chroniczne schorzenia. Wykazano, że segmentalna ocena składu ciała jest cennym narzędziem we wczesnym wykrywaniu upośledzenia mięśni u pacjentów z POChP (przewlekłą obturacyjną chorobą płuc).
Z tego samego powodu segmentalna analiza bioimpedancji dostarcza dokładniejszych danych na temat objętości pozakomórkowej wody dla każdego z segmentów wśród pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek leczonych metodą hemodializy
Na zdjęciu: fragment arkusza wyników InBodyS10.
Podsumowanie
Dlaczego segmentalna szczupła analiza jest jednym z najważniejszych parametrów w składzie ciała?
Można się odnieść do tego, aby każdy z segmentów był proporcjonalny pomiędzy kończynami prawą i lewą, a także górną i dolną częścią ciała. Interpretując wynik, powinno się dokładnie przyglądać wykresom pokazanym na arkuszu wyników i obserwować występujące asymetrie. Precyzyjna analiza ułatwia obserwację i wyszukiwanie obszarów mniej rozwiniętych odbiegających od normy prowadzących do asymetrii.
Wiedząc, jak zaawansowana jest technologia kompozycji składu ciała i jakie wyniki można uzyskać w celu monitorowania zawodników czy pacjentów, warto korzystać z analizy również wtedy gdy chcemy zachować zdrowie i otrzymać wiedzę na temat swojego składu ciała. Upewnij się jedynie, że jest to badanie wykonane medycznym analizatorem InBody.
***
Kyjean Tomboc – https://inbodyusa.com/blogs/inbodyblog/your-body-and-you-a-guide-to-segmental-analysis/
Tłumaczenie Adam Zarzecki – certyfikowany specjalista InBody
Konsultacja naukowo-badawcza – dr n. kf. Joanna Leszczyńska (Zapolska)
